CÔNG DỤNG TỪ DƯỢC LIỆU A GIAO

Cây Giao được biết đến dưới nhiều tên khác nhau như A giao, San hô xanh, Cây xương khô và Cành giao, có tên khoa học là Euphorbia tirucalli và thuộc vào họ Thầu dầu (Euphorbiaceae). Cây này được sử dụng làm dược liệu để hỗ trợ giảm cơn đau xương khớp và viêm xoang.

• Có thể chữa khỏi bệnh não úng thủy không?
• Nhuộm tóc có gây hại không? Cần lưu ý những gì?
• Cây kế sữa – hỗ trợ bao vệ tế bào gan

1. Mô tả cây Giao

Cây giao (Euphorbia tirucalli), còn được gọi là A giao, San hô xanh, Cây xương khô, hoặc Cành giao, là một loại cây có thân to, cao từ 4 đến 8 mét. Cây này thường có nhiều cành mọc vòng quanh thân, màu xanh lục, và ít hoặc không có lá, giống như cành của cây san hô.

Lá của cây giao ngắn, dài khoảng từ 12 đến 16mm và rộng 2mm. Thường thì lá rụng sớm nên hiếm khi nhìn thấy lá trên cây. Hoa của cây giao nhỏ và thường mọc thành cụm. Quả nang của cây này có lông phủ nhưng ít, chứa hạt hình trái xoan và nhẵn.

Toàn bộ cây giao được sử dụng trong y học và làm dược liệu. Cây giao có nguồn gốc từ Châu Phi, nhưng hiện nay đã được trồng và phân phối rộng rãi trên khắp thế giới, bao gồm cả nước ta. Cây giao có thể thu hái quanh năm và có thể sử dụng ở dạng phơi khô hoặc tươi.

2. Thành phần hóa học

Cây Giao chứa nhiều thành phần hóa học quan trọng, bao gồm euphorbon, cycloeucalenol, Y – taraxasteryl acetat, isoeuphorol, triterpen cycloeuphordenol, alcol ingenol và resiniferonol.

3. Công dụng

Cây Giao được biết đến với nhiều công dụng trong y học và được sử dụng rộng rãi trong các nền văn hóa cổ truyền của nhiều quốc gia:

• Tại Thái Lan, mủ tươi của cây được sử dụng để loại bỏ mụn cóc và u mềm lây.
• Người Ấn Độ dùng nhựa cây để điều trị mụn cóc và cải thiện tình trạng hen suyễn, đau răng, ho, đau dây thần kinh, đau xương khớp do thấp khớp và đau tai.
• Trong y học Trung Quốc, cây giao được sử dụng để điều trị nấm da, sản phụ thiếu sữa và đau xương khớp.
• Ở Indonesia, nhựa của cây được sử dụng để xử lý mụn mủ, u nang, các vấn đề da liễu và cũng được dùng làm thuốc tẩy.
• Tại Việt Nam, cây giao thường được dùng để điều trị liệt dương, táo bón, một số bệnh da liễu, đau răng, trĩ nội/ trĩ ngoại và lở loét mũi.

Cây Giao có vị hơi chua, cay, hơi có độc và tính mát. Nghiên cứu cho thấy cao Ethanol từ cây có tác dụng ức chế trung khu thần kinh, giúp giảm co giật và đau. Ngoài ra, cao cũng có khả năng ức chế vi khuẩn Staphylococcus aureus và Bacillius subtilis. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng nhựa của cây có độc và có thể gây mù mắt nếu tiếp xúc trực tiếp. Do đó, khi sử dụng cây giao, cần thận trọng và tránh dùng liều cao, ngay cả khi sử dụng ngoài da.

4. Bài thuốc tham khảo

Dưới đây là các phương pháp sử dụng cây Giao trong các bài thuốc:

Bài thuốc giảm đau răng:

• Rửa sạch 50g cành giao và ngâm trong 100ml cồn 90 độ trong vài ngày.
• Dùng dung dịch nước cồn ngậm để sát khuẩn răng và nhổ đi.
• Thực hiện 3-4 lần mỗi ngày trong vài ngày để giảm đau răng.

Bài thuốc trị viêm xoang:

Đun cành Giao với nước và trùm khăn để xông.

Bài thuốc điều trị mụn thịt và mụn cóc:

• Chuẩn bị mủ cây giao (nên sử dụng mủ mới, không để lâu vì có thể giảm hiệu quả).
• Sử dụng tăm bông thoa mủ cây giao lên vùng nốt mụn cóc 2-3 lần mỗi ngày.

Lưu ý không sử dụng trên diện rộng và áp dụng khoảng 1 tuần để mụn thịt rơi ra. Nếu không có sự cải thiện, nên tham khảo ý kiến từ bác sĩ để được tư vấn cách loại bỏ mụn.

Bài thuốc chữa bong gân và sưng tay chân:

• Rửa sạch 1 nắm cành cây xương khô tươi.
• Bọc trong bao nilon và đập dập.
• Đắp thuốc lên vùng khớp sưng đau.

5. Những lưu ý khi sử dụng

• Nhựa từ cây giao có thể gây độc, và nếu tiếp xúc vào mắt có thể dẫn đến mất thị lực vĩnh viễn.
• Ở những làn da nhạy cảm, việc sử dụng các bài thuốc từ mủ của cây có thể gây kích ứng da nặng như phồng rộp, phát ban, hoặc nổi mụn nước.
• Các bài thuốc từ cây xương khô có thể gây ra các vấn đề như bỏng rát ở cổ họng, lưỡi, niêm mạc miệng, loét dạ dày, tiêu chảy, buồn nôn, nôn mửa và đau bụng.
• Có thể xảy ra tương tác với các loại thuốc ho và gây ra các tác dụng phụ nguy hiểm.
• Hiện chưa có đủ dữ liệu để xác định mức độ an toàn của dược liệu này đối với trẻ em và phụ nữ mang thai.
• Cây Giao có độc tính mạnh. Do đó, người dùng cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng để đảm bảo an toàn.

Giảng viên Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cập nhât và chia sẻ