Làm sao để phát hiện sớm và phòng ngừa các bệnh lý đường tiêu hóa?

• • Làm thế nào để khắc phục rối loạn tiêu hóa tại nhà?
  • Trẻ bị rối loạn tiêu hóa bao lâu mới khỏi? Cách giúp trẻ nhanh hồi phục.

Hệ tiêu hóa có nhiệm vụ xử lý thức ăn, hấp thu dưỡng chất và đào thải độc tố. Khi mắc bệnh đường tiêu hóa mà không điều trị kịp thời, chức năng tiêu hóa sẽ rối loạn và dễ dẫn đến biến chứng. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nhận biết sớm triệu chứng và phòng ngừa hiệu quả các bệnh đường tiêu hóa.

Bệnh về đường tiêu hóa là do nguyên nhân nào?

Theo Giảng viên Cao đẳng Dược TPHCM cho biết, các bệnh lý về đường tiêu hóa có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau, phổ biến gồm:

• • Nhiễm vi khuẩn như HP (Helicobacter pylori), E.coli,…
  • Thói quen ăn uống không khoa học kéo dài: ăn nhanh, dùng nhiều đồ cay nóng, thực phẩm không đảm bảo vệ sinh, đồ ăn nhanh,…
  • Ít vận động, làm hệ tiêu hóa suy yếu và niêm mạc ruột khó phục hồi.
  • Căng thẳng, áp lực kéo dài ảnh hưởng đến chức năng tiêu hóa.
  • Sử dụng lâu dài một số thuốc như thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs), dễ gây kích ứng và viêm loét dạ dày.

Các bệnh về đường tiêu hóa thường gặp

Viêm loét dạ dày – tá tràng

Viêm loét dạ dày – tá tràng là tình trạng viêm và tổn thương xảy ra tại lớp niêm mạc của dạ dày hoặc tá tràng. Đây là một trong những bệnh lý tiêu hóa phổ biến, chủ yếu do sự tấn công của vi khuẩn Helicobacter pylori, sử dụng thuốc giảm đau hoặc thuốc kháng viêm NSAIDs trong thời gian dài. Bên cạnh đó, lối sống căng thẳng kéo dài, chế độ ăn uống không hợp lý cũng góp phần làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Một số triệu chứng thường gặp bao gồm:

• • Đau rát vùng thượng vị, cơn đau có thể xảy ra khi đói hoặc sau ăn, lan sang vùng lân cận và tăng dần theo thời gian.
  • Buồn nôn và nôn, thường kèm theo dịch tiêu hóa.
  • Cảm giác đầy bụng, chậm tiêu, khó chịu sau bữa ăn.
  • Trường hợp nặng có thể gây chảy máu tiêu hóa với biểu hiện nôn ra máu hoặc đi ngoài phân đen.

Hội chứng ruột kích thích (IBS)

Hội chứng ruột kích thích là tình trạng rối loạn chức năng đại tràng không rõ nguyên nhân, không gây tổn thương thực thể nhưng ảnh hưởng rõ rệt đến sinh hoạt và chất lượng cuộc sống. Bệnh có liên quan đến sự thay đổi nhu động ruột, chế độ ăn và yếu tố tâm lý như stress, lo âu.

Triệu chứng phổ biến của IBS gồm:

• • Đau bụng không cố định vị trí, thường đau âm ỉ và có xu hướng giảm sau khi đi vệ sinh.
  • Rối loạn đại tiện: có thể tiêu chảy, táo bón hoặc xen kẽ giữa hai trạng thái.
  • Cảm giác đầy hơi, bụng chướng sau khi ăn, dễ gây khó chịu và mệt mỏi.

Trào ngược dạ dày thực quản (GERD)

Trào ngược dạ dày thực quản là tình trạng axit từ dạ dày bị đẩy ngược lên thực quản, gây kích ứng lớp niêm mạc thực quản. Bệnh thường gặp ở những người có thói quen ăn quá no, nằm ngay sau ăn, sử dụng chất kích thích hoặc thường xuyên chịu áp lực tinh thần.

Giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM cũng cho biết thêm, dấu hiệu nhận biết trào ngược dạ dày thực quản gồm có:

• • Cảm giác nóng rát vùng ngực và cổ họng, rõ rệt hơn sau ăn hoặc khi nằm.
  • Ho khan kéo dài, cảm giác nghẹn hoặc khó nuốt.
  • Thường xuyên mất ngủ do khó chịu vùng thượng vị, từ đó ảnh hưởng đến sức khỏe và tinh thần.

Viêm đại tràng

Viêm đại tràng là tình trạng viêm nhiễm tại niêm mạc ruột già, gây rối loạn tiêu hóa kéo dài và làm suy giảm chất lượng cuộc sống nếu không được điều trị đúng cách. Nguyên nhân thường do vi khuẩn, ký sinh trùng hoặc rối loạn miễn dịch.

Triệu chứng điển hình gồm:

• • Đau bụng từng cơn ở vùng bụng dưới, cơn đau có thể lan dọc theo khung đại tràng.
  • Đi ngoài nhiều lần trong ngày, phân có thể kèm nhầy hoặc máu.
  • Cơ thể mệt mỏi, có thể sốt nhẹ khi viêm nặng.

Phương pháp phòng ngừa các bệnh lý đường tiêu hóa hiệu quả

Ăn uống khoa học

Chế độ ăn ảnh hưởng lớn đến hệ tiêu hóa. Nên bổ sung chất xơ từ rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt; tăng cường men probiotic; uống đủ 2 lít nước/ngày. Hạn chế thực phẩm nhiều chất béo bão hòa, nước ngọt có ga để tránh kích ứng niêm mạc ruột.

Vận động thường xuyên

Tập thể dục giúp cải thiện chức năng tiêu hóa và tăng cường chuyển hóa. Có thể lựa chọn đi bộ, yoga, bơi lội,… tùy theo thể trạng và thời gian cá nhân.

Giữ vệ sinh thực phẩm

Rửa tay sạch trước khi ăn, nấu chín kỹ thực phẩm và tránh đồ ăn sẵn không rõ nguồn gốc là cách đơn giản giúp ngăn ngừa bệnh tiêu hóa.

Giảm stress, ngủ đủ giấc

Căng thẳng và thiếu ngủ kéo dài dễ làm rối loạn tiêu hóa. Thư giãn tinh thần và ngủ đủ 7–8 tiếng mỗi ngày giúp tăng đề kháng và ổn định hệ tiêu hóa.

Khám định kỳ và điều trị đúng cách

Khám sức khỏe thường xuyên giúp phát hiện sớm bệnh lý. Nếu đang điều trị, cần tuân thủ đúng hướng dẫn của bác sĩ để tránh biến chứng và tái phát.

Nguồn: https://caodangyduoctphcm.com.vn/