Khi gặp rối loạn cảm xúc, tâm trạng của cá nhân thường biến đổi thất thường, chuyển đổi giữa sự phấn chấn, sự buồn bã, và cả sự tức giận. Vậy, triệu chứng của bệnh này là gì và cách điều trị nó như thế nào?
Người bị rối loạn cảm xúc sẽ có những triệu chứng gì?
Theo Giảng viên, Bác sĩ Cao đẳng Y Dược TPHCM cho biết, triệu chứng của rối loạn cảm xúc đa dạng và có thể được phân loại thành hai nhóm:
- Rối loạn cảm xúc hưng cảm: Người bệnh thường thể hiện dấu hiệu của việc cáu gắt không lý do, kích động dễ dàng, lo lắng, nói nhanh, thường có suy nghĩ hoang tưởng, tăng hoạt động, thực hiện các hành vi liều lĩnh, và thường gặp khó khăn trong việc ngủ.
- Rối loạn cảm xúc trầm cảm: Các bệnh nhân thường trải qua cảm giác buồn rầu liên tục, tận thấy sự tuyệt vọng, luôn mệt mỏi và thiếu năng lượng, khó tập trung vào công việc, mất hứng thú với cuộc sống, thậm chí có thể có suy nghĩ về cái chết. Họ thường gặp khó khăn trong việc ngủ, thay đổi trong thói quen ăn uống, có thể ăn quá nhiều hoặc thiếu hứng thú với thức ăn.
Phân loại các rối loạn cảm xúc
Bệnh rối loạn cảm xúc có thể được phân loại thành nhiều loại như sau:
Trầm cảm: Các biểu hiện thường bao gồm tâm trạng buồn bã, cảm giác tuyệt vọng, chán ăn, mất ngủ và có thể kéo dài ít nhất 2 tuần. Các dạng phổ biến của trầm cảm bao gồm:
- Trầm cảm sau sinh: Xuất hiện trong giai đoạn mang thai và sau sinh do biến đổi nội tiết, tình trạng thể chất, tâm trạng và vấn đề tài chính.
- Rối loạn trầm cảm dai dẳng: Triệu chứng kéo dài ít nhất 2 năm.
- Rối loạn cảm xúc theo mùa: Triệu chứng trầm cảm xuất hiện vào cuối mùa thu hoặc đầu đông và kéo dài đến mùa xuân hoặc mùa hè.
- Trầm cảm kèm rối loạn tâm thần: Ngoài triệu chứng trầm cảm, người bệnh có thể trải qua các triệu chứng rối loạn tâm thần như ảo giác, ảo tưởng, hoặc ý định tự tử.
Rối loạn lưỡng cực: Gây ra sự biến đổi mạnh mẽ về tư duy và hành vi của người bệnh, có khả năng kéo dài suốt đời.
Rối loạn tâm trạng tiền kinh nguyệt: Thường xảy ra trong khoảng 7 đến 10 ngày trước chu kỳ kinh nguyệt với các triệu chứng như mất ngủ, tức giận, lo lắng, và trầm cảm.
Rối loạn điều chỉnh tâm trạng: Thường xuất hiện ở trẻ em và thanh thiếu niên, với các biểu hiện như thường xuyên cáu gắt và tức giận.
Vì sao xảy ra rối loạn cảm xúc?
- Có nhiều nguyên nhân gây ra rối loạn cảm xúc, bao gồm:
- Yếu tố di truyền.
- Các bất thường trong hệ thần kinh.
- Rối loạn nội tiết.
- Tác động của môi trường sống.
- Kinh nghiệm traumatised hoặc sang chấn tâm lý.
- Các yếu tố khác cũng có thể gia tăng nguy cơ rối loạn cảm xúc, như:
- Tác dụng phụ của thuốc.
- Các bệnh mãn tính.
- Các ảnh hưởng đến hệ thần kinh, chẳng hạn như viêm não hoặc tình trạng u não.
Các phương pháp điều trị rối loạn cảm xúc
Theo Giảng viên Cao đẳng Dược – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết, dưới đây là một số phương pháp điều trị phổ biến cho rối loạn cảm xúc:
Sử dụng thuốc: Người bệnh có thể được chỉ định sử dụng một loạt thuốc khác nhau, bao gồm:
- Thuốc chống trầm cảm: Thường cần dùng ít nhất 4-6 tuần để thấy sự cải thiện. Quan trọng là người bệnh nên duy trì liều lượng và thời gian dùng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ.
- Thuốc ổn định tâm trạng: Loại thuốc này giúp kiểm soát tâm trạng và giảm các biểu hiện bất thường trong hoạt động tinh thần.
- Thuốc chống loạn thần: Được sử dụng khi thuốc chống trầm cảm không đạt hiệu quả.
Tâm lý trị liệu: Kết hợp nhiều kỹ thuật trị liệu để giúp người bệnh thay đổi cảm xúc và suy nghĩ. Các phương pháp tâm lý trị liệu bao gồm:
- Trị liệu hành vi nhận thức: Được thực hiện theo quy trình và tập trung vào mục tiêu rõ ràng để giúp người bệnh quản lý cảm xúc và sức khỏe tinh thần.
- Liệu pháp hành vi biện chứng: Trò chuyện dựa trên liệu pháp hành vi nhận thức và được điều chỉnh để phù hợp với từng trường hợp cụ thể. Giúp người bệnh kiểm soát cảm xúc và ứng phó với căng thẳng, cải thiện các mối quan hệ.
Liệu pháp tâm động học: Đối diện với cảm xúc, giải phóng chúng và trải nghiệm các cảm xúc bị kìm nén từ tiềm thức.
Một số phương pháp điều trị khác:
- Liệu pháp co giật điện: Sử dụng dòng điện nhẹ qua não để tạo ra các cơn co giật ngắn, tích cực tác động đến tâm trạng của người bệnh. Được thực hiện 2-3 buổi mỗi tuần.
- Kích thích từ xuyên sọ: Sử dụng để điều trị khi thuốc không hiệu quả. Tạo năng lượng từ trường và tạo ra dòng điện ở dưới hộp sọ, giúp kiểm soát và điều chỉnh cảm xúc.
- Liệu pháp ánh sáng: Thường được sử dụng cho rối loạn cảm xúc theo mùa. Người bệnh ngồi gần thiết bị phát ánh sáng nhân tạo để cải thiện triệu chứng.
Thông tin trên là một số phương pháp điều trị cho rối loạn cảm xúc. Để ngăn ngừa hoặc giảm nguy cơ bị rối loạn cảm xúc, hãy duy trì lối sống lành mạnh, bao gồm chế độ ăn uống cân đối, giấc ngủ đủ và quản lý căng thẳng một cách hiệu quả.
Nguồn: https://caodangyduoctphcm.com.vn/
Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur TP Hồ Chí Minh
Cơ sở Bình Thạnh: 37/3 Ngô Tất Tố, phường 21, quận Bình Thạnh, TPHCM. Tư vấn: 028.6295.6295 - 09.6295.6295
Cơ sở Bình Tân: Số 913/3 Quốc Lộ 1A, Phường An Lạc, Quận Bình Tân - TP Hồ Chí Minh ( Ngay vòng xoay An Lạc, Ngã 3 Trần Đại Nghĩa với Quốc Lộ 1 A). Tư vấn: 0799.913.913 - 0788.913.913