Táo bón chức năng là tình trạng táo bón không có nguyên nhân cụ thể và kéo dài do sự rối loạn tiêu hóa chức năng của cơ thể. Vậy, táo bón chức năng ở trẻ em là gì và cách điều trị có thể được tham khảo trong nội dung sau đây.
Phân loại táo bón chức năng ở trẻ
Theo Dược sĩ CK1 Nguyễn Quốc Trung – Giảng viên Cao đẳng Dược TPHCM cho biết, táo bón chức năng là một hiện tượng rối loạn chức năng của đường ruột, điển hình bởi khó khăn trong việc đi tiêu, tần suất thải phân không đều và có thể gây đau. Bệnh này không phát sinh từ bất kỳ tổn thương nào mà thường do sự chưa hoàn thiện của hệ tiêu hóa, yếu tố tâm lý hoặc các vấn đề về thần kinh. Thường gặp ở trẻ em trong độ tuổi sơ sinh đến 2 – 6 tuổi.
Có ba loại táo bón chức năng ở trẻ em:
- Táo bón có nhu động ruột bình thường: Cơ ruột hoạt động bình thường, nhưng phân không được đẩy ra ngoài đúng lúc, dẫn đến sự khô cứng của phân và gây đau, căng thẳng bụng.
- Táo bón với nhu động ruột chậm: Đường ruột của bệnh nhân hoạt động chậm, gây trở ngại trong việc di chuyển và hấp thu thực phẩm.
- Rối loạn bài xuất phân: Bệnh nhân thường cảm thấy muốn đi tiêu thường xuyên nhưng không thể đẩy phân ra ngoài. Dẫn đến sự tích tụ phân trong đường ruột, gây ra cảm giác không thoải mái và đau đớn.
Những trường hợp nào có nguy cơ mắc táo bón chức năng?
Đối tượng nào dễ mắc táo bón chức năng? Trẻ em là nhóm người có nguy cơ cao mắc bệnh này nhất, thường xuất hiện trong các giai đoạn sau:
- Giai đoạn chuyển từ chế độ ăn lỏng sang thức ăn dạng đặc.
- Giai đoạn trẻ tự tập ngồi đi tiêu.
- Giai đoạn bắt đầu đi học mầm non.
Táo bón chức năng ở trẻ có những dấu hiệu gì?
Nắm được dấu hiệu của táo bón chức năng sẽ giúp cha mẹ phát hiện sớm vấn đề về đường tiêu hóa của con và áp dụng các biện pháp hỗ trợ để cải thiện tình trạng này. Thông thường, trẻ bị táo bón chức năng có thể biểu hiện những triệu chứng sau:
- Bụng căng trướng, khó tăng cân hoặc sụt cân, sốt, đại tiện có thể có máu, và không muốn ăn.
- Đại tiện ít hơn 2 lần mỗi tuần.
- Cảm giác ứ phân trước khi đi tiêu.
- Đau bụng hoặc đau hậu môn khi đi tiêu.
- Phân cứng và khó đi tiêu.
- Khối phân lớn, cứng.
- Đại tiện nhỏ, khô.
- Tiểu tiện không thường xuyên.
Cô Nguyễn Thị Thắm – Giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM cho biết, nếu trẻ có các triệu chứng sau, cha mẹ nên đưa con đến cơ sở y tế ngay lập tức:
- Táo bón nặng gây tắc ruột, đau bụng, nhiễm trùng, hoặc rách ruột.
- Phân màu đen hoặc có máu, có nhớt.
- Trẻ không đi tiêu trong vòng 4 – 5 ngày.
- Táo bón kéo dài hơn 3 tuần.
- Trẻ bị ngất hoặc mất ý thức.
- Hô hấp không đều.
- Bụng căng cứng và phình to.
- Sốt từ 38 – 38.5 độ C.
- Vùng mắt hoặc da màu vàng.
- Nhịp tim tăng nhanh.
- Nôn mửa hoặc nôn ra chất giống như bã cà phê.
Phương pháp khắc phục tình trạng táo bón chức năng ở trẻ
Cải thiện chăm sóc sức khỏe cho trẻ
Để giúp trẻ vượt qua tình trạng táo bón chức năng, cần điều chỉnh thói quen sinh hoạt và lối sống nhằm ổn định hoạt động tiêu hóa ở mức tốt nhất. Dưới đây là những biện pháp cha mẹ có thể áp dụng:
- Đảm bảo trẻ duy trì thói quen ăn đúng giờ, đủ bữa, và cung cấp đầy đủ dinh dưỡng mà không kết hợp với học hoặc chơi. Thực đơn hàng ngày của trẻ nên tập trung vào việc ăn các loại trái cây tươi và rau xanh.
- Bổ sung sữa chua vào khẩu phần ăn hàng ngày của trẻ để kích thích tiêu hóa thức ăn và cải thiện hoạt động ruột.
- Hạn chế cho trẻ tiêu thụ các loại thực phẩm từ ngô và bánh mì trắng để không làm tình trạng táo bón trở nên nghiêm trọng hơn.
- Nhắc nhở trẻ uống đủ nước mỗi ngày để đảm bảo cung cấp ít nhất 2 lít nước.
- Tránh cho trẻ dùng các loại đồ uống có ga hoặc chất kích thích.
- Tăng cường hoạt động vận động và thể thao.
- Khuyến khích trẻ đi tiêu khi cảm thấy cần và tạo ra thói quen đi tiêu vào cùng một khung giờ hàng ngày.
Điều trị y khoa
Trẻ bị táo bón chức năng thường được điều trị bằng thuốc đặt hậu môn trong 7 ngày. Nếu không có tiến triển, phương pháp điều trị có thể được thay đổi. Mục tiêu của thuốc là làm mềm và ngăn chặn sự tích tụ phân trong đại tràng. Việc sử dụng thuốc thường kích thích trẻ đi tiêu trong vòng 15 – 30 phút sau. Thụt trực tràng cũng có thể được hướng dẫn để giúp trẻ. Tuy nhiên, việc này cần tuân thủ chỉ dẫn của bác sĩ để tránh tổn thương trực tràng. Táo bón có thể ảnh hưởng đến tâm lý của trẻ, do đó việc phát hiện triệu chứng sớm rất quan trọng để có biện pháp điều trị phù hợp.
Nguồn: https://caodangyduoctphcm.com.vn/
Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur TP Hồ Chí Minh
Cơ sở Bình Thạnh: 37/3 Ngô Tất Tố, phường 21, quận Bình Thạnh, TPHCM. Tư vấn: 028.6295.6295 - 09.6295.6295
Cơ sở Bình Tân: Số 913/3 Quốc Lộ 1A, Phường An Lạc, Quận Bình Tân - TP Hồ Chí Minh ( Ngay vòng xoay An Lạc, Ngã 3 Trần Đại Nghĩa với Quốc Lộ 1 A). Tư vấn: 0799.913.913 - 0788.913.913