Xơ gan là một tình trạng y khoa nghiêm trọng có thể dẫn đến nhiều biến chứng sức khỏe, trong đó phù do xơ gan là một hiện tượng phổ biến, đặc biệt trong giai đoạn nặng của bệnh. Vậy cơ chế nào là nguyên nhân dẫn đến tình trạng phù này và bệnh nhân xơ gan cần làm gì để kiểm soát tình trạng phù?
Hiện tượng phù do xơ gan là gì?
Theo Giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM, phù là một dấu hiệu phổ biến của nhiều vấn đề sức khỏe như suy tim, suy gan, suy thận và các vấn đề liên quan đến tĩnh mạch. Nó xuất hiện khi dịch từ mạch máu rò rỉ ra ngoài, tích tụ ở các mô lân cận, gây sưng tấy kéo dài và hạn chế khả năng di chuyển. Phù nề thường xuất hiện ở chân, mắt cá chân, mu bàn chân và phía trước của cẳng chân, cũng có thể xuất hiện ở tay, mí mắt và trong các trường hợp nghiêm trọng là toàn thân. Điều trị phù nề do xơ gan yêu cầu hiểu biết về đặc điểm cụ thể của nó, như vùng phù mềm, có thể lõm nhẹ khi ấn và không gây đau. Phù do xơ gan thường bắt đầu từ chân, đặc biệt là ở mắt cá chân và phía trước của cẳng chân. Trong các giai đoạn nặng, bệnh nhân có thể phải đối mặt với cổ trướng và phù toàn thân. Điều trị kịp thời và đúng cách là quan trọng để bảo vệ sức khỏe và tính mạng của bệnh nhân xơ gan.
Cơ chế gây ra phù do xơ gan
Hiểu rõ về các nguyên nhân dẫn đến phù do xơ gan có thể giúp người mắc giảm bớt các triệu chứng phù nề, từ đó cải thiện khả năng di chuyển. Phù nề thường xuất hiện ở những bệnh nhân mắc xơ gan ở giai đoạn F3 và F4.
Tăng áp tĩnh mạch cửa là một trong những nguyên nhân chính gây ra phù nề. Điều này xảy ra khi các tế bào gan trở nên xơ hóa nghiêm trọng, gây ra quá trình sẹo hóa và giảm chức năng của gan. Cùng lúc đó, áp lực trong tĩnh mạch cửa tăng lên, cao hơn mức bình thường, dẫn đến tình trạng phù ở chi dưới, cổ trướng và tĩnh mạch dưới da trở nên nổi bật.
Một phần nguyên nhân khác là do giảm áp lực keo, vì khả năng tổng hợp albumin ở những người bị xơ gan rất yếu. Albumin là protein có khả năng tạo ra áp lực keo, giữ nước trong mạch máu. Khi mức albumin giảm, áp lực keo cũng giảm theo, làm cho nước từ trong mạch máu rò rỉ ra ngoài và gây phù ở nhiều bộ phận trên cơ thể.
Tăng tiết hormone Aldosteron cũng là một yếu tố góp phần gây phù nề cho bệnh nhân xơ gan. Khi mức Aldosteron tăng, quá trình tái hấp thu nước và muối tại thận được kích thích mạnh mẽ hơn, dẫn đến việc tăng thể tích dịch trong mạch máu, gây ứ đọng dịch và phù nề tại nhiều khu vực trên cơ thể.
Phù do xơ gan có nguy hiểm không?
Theo các Dược sĩ Cao đẳng Dược, từ phân tích trên, có thể thấy rằng phù nề thường xuất hiện ở giai đoạn nặng của bệnh xơ gan, điều này đòi hỏi bệnh nhân không được lơ là hoặc bỏ qua việc điều trị. Bên cạnh tình trạng phù nề, người mắc bệnh xơ gan còn đối mặt với nhiều biến chứng khác như: hội chứng gan thận, hội chứng gan phổi, nhiễm trùng, cũng như các vấn đề về xương khớp. Hơn nữa, việc không điều trị xơ gan kịp thời và đúng cách có thể dẫn đến ung thư gan ở nhiều bệnh nhân.
Điều này cho thấy, phù nề do xơ gan không chỉ là một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng mà còn là một dấu hiệu cho thấy bệnh đã tiến triển đến giai đoạn cuối. Việc không chú ý và kiểm soát các triệu chứng có thể gây nguy hiểm cho tính mạng của bệnh nhân.
Phương pháp hạn chế phù do xơ gan
Phù do xơ gan gây ra sự bất tiện và khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày cho người bệnh. May mắn là có các biện pháp để kiểm soát tình trạng này. Điều này yêu cầu bệnh nhân phải nỗ lực thực hiện các thay đổi tích cực trong lối sống để giảm thiểu ảnh hưởng của phù nề do xơ gan.
Về phần dinh dưỡng, các chuyên gia khuyên rằng người bị xơ gan nên giảm lượng muối trong khẩu phần ăn, tránh xa thực phẩm chế biến sẵn và các sản phẩm đóng hộp. Ăn uống nhạt, với ít gia vị, là lựa chọn tốt nhất. Ngoài ra, việc cân nhắc lượng nước tiêu thụ hàng ngày dựa trên lời khuyên của bác sĩ cũng rất quan trọng.
Các biện pháp giảm phù nề bao gồm việc nâng cao chân khi nằm, duy trì việc tập thể dục nhẹ nhàng phù hợp với sức khỏe và tránh đứng lâu ở một vị trí.
Bên cạnh đó, người bệnh xơ gan cần thận trọng khi sử dụng các loại thuốc giảm đau không steroid hoặc các thuốc kháng viêm corticoid, vì chúng có thể làm tăng nguy cơ ứ đọng dịch. Luôn hỏi ý kiến bác sĩ trước khi bắt đầu hoặc thay đổi bất kỳ loại thuốc nào.
Nguồn: https://caodangyduoctphcm.com.vn/
Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur TP Hồ Chí Minh
Cơ sở Bình Thạnh: 37/3 Ngô Tất Tố, phường 21, quận Bình Thạnh, TPHCM. Tư vấn: 028.6295.6295 - 09.6295.6295
Cơ sở Bình Tân: Số 913/3 Quốc Lộ 1A, Phường An Lạc, Quận Bình Tân - TP Hồ Chí Minh ( Ngay vòng xoay An Lạc, Ngã 3 Trần Đại Nghĩa với Quốc Lộ 1 A). Tư vấn: 0799.913.913 - 0788.913.913