Tăng Natri máu có nguy hiểm không? Nguyên nhân và cách phòng ngừa

• • Triệu chứng hạ natri máu và biện pháp điều trị.
  • Các thực phẩm cần tránh xa đối với người huyết áp cao.

Tăng Natri máu thường gặp ở người lớn tuổi và những trường hợp nhiễm trùng cấp tính nghiêm trọng. Việc điều trị kịp thời là cần thiết để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và đe dọa tính mạng.

Tăng Natri máu là như thế nào?

Giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM cho biết, tăng Natri máu xảy ra khi nồng độ Natri trong máu vượt quá mức bình thường. Ở trạng thái bình thường, nồng độ Natri huyết thanh dao động từ 135–145 mmol/L. Khi chỉ số này vượt ngưỡng 145 mmol/L, tình trạng tăng Natri máu được xác định, đặc biệt nếu Natri vượt 160 mmol/L, cơ thể có thể xuất hiện triệu chứng và có nguy cơ biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời.Tăng Natri máu thường được phân loại theo nguyên nhân, bao gồm:

• • Tăng Natri máu kèm giảm thể tích
  • Tăng Natri máu kèm tăng thể tích
  • Tăng Natri máu với thể tích bình thường

Bản chất của tăng Natri máu là một rối loạn điện giải, đặc biệt dễ xảy ra ở bệnh nhân đang điều trị nội trú. Các nhóm đối tượng có nguy cơ cao bao gồm trẻ sơ sinh, người cao tuổi và những bệnh nhân suy giảm ý thức.

Nguyên nhân gây tăng Natri máu

Tăng Natri máu kèm giảm thể tích

Tình trạng này thường xảy ra do mất nước và điện giải qua tiêu chảy, nôn, bỏng, hoặc đổ nhiều mồ hôi. Ngoài ra, mất Natri qua thận cũng có thể là nguyên nhân, đặc biệt khi sử dụng thuốc lợi tiểu quai hoặc lợi tiểu thẩm thấu, dẫn đến mất nước nhưng giữ lại muối.

Tăng Natri máu với thể tích bình thường

Bệnh nhân có thể xuất hiện tình trạng thở nhanh. Nguyên nhân thường gặp bao gồm sốt gây mất nước ngoài thận, đái tháo nhạt trung ương hoặc đái tháo nhạt có nguồn gốc từ thận.

Tăng Natri máu kèm tăng thể tích

Tình trạng này thường do sử dụng dung dịch muối ưu trương trong nuôi dưỡng tĩnh mạch, u tuyến thượng thận hoặc tăng sản thượng thận bẩm sinh.

Các nguyên nhân khác

Bệnh nhân trong giai đoạn hồi sức, đặc biệt khi được nuôi dưỡng bằng Bicarbonate Natri dạng dung dịch đậm đặc, có nguy cơ bị tăng Natri máu kèm theo tình trạng tăng thể tích. Ngoài ra, một số trường hợp khác như ngộ độc muối hoặc hấp thụ muối mất kiểm soát – thường gặp ở trẻ em hoặc người lớn có rối loạn thần kinh – cũng có thể gây ra tăng Natri máu.

Dấu hiệu tăng Natri máu

Dấu hiệu ban đầu

Tăng Natri máu thường khởi phát với các triệu chứng như khát nước, mệt mỏi, buồn nôn và chán ăn. Nếu không được kiểm soát, tình trạng này có thể tiến triển nặng hơn, dẫn đến lú lẫn, co giật, xuất huyết trong và thậm chí xuất huyết não.

Giảng viên Cao đẳng Dược TPHCM cũng cho biết thêm, khát nước là dấu hiệu cảnh báo sớm nhất. Cơ thể có xu hướng liên tục bổ sung nước để bù lại sự mất cân bằng điện giải. Tuy nhiên, nếu nồng độ Natri tiếp tục tăng, tế bào não sẽ bị co rút, dẫn đến rối loạn tri giác, co giật và nguy cơ hôn mê.

Triệu chứng nghiêm trọng

Các dấu hiệu nghiêm trọng thường xuất hiện khi nồng độ Natri huyết tương vượt 157 mmol/L. Nếu Natri huyết tương đạt ngưỡng 180 mmol/L, nguy cơ tử vong rất cao. Tuy nhiên, tình trạng này hiếm gặp trừ khi bệnh nhân mắc bệnh lý nặng hoặc không được điều trị kịp thời.

Khó khăn trong chẩn đoán

Triệu chứng của tăng Natri máu không đặc hiệu và có thể dễ nhầm lẫn với các rối loạn khác. Vì vậy, trong quá trình chẩn đoán, bác sĩ cần phân tích cẩn thận và loại trừ khả năng tăng Natri giả do sự suy giảm protein máu.

Điều trị tăng natri máu như thế nào?

Bệnh nhân tăng Natri máu cần tuân thủ phác đồ điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ, dựa trên tình trạng thể tích ngoại bào.

Bù nước và điện giải: Nếu mất nước là nguyên nhân, có thể bổ sung nước qua đường uống hoặc truyền tĩnh mạch. Tuy nhiên, truyền quá nhanh dễ gây tổn thương hồng cầu, nên thường dùng dung dịch Dextrose hoặc nước muối sinh lý để điều chỉnh an toàn.

Điều trị theo nguyên nhân bệnh lý:

• • Đái tháo nhạt trung ương: Bổ sung Desmopressin.
  • Đái tháo nhạt do thận: Dùng thuốc hỗ trợ đào thải nước.

Việc điều chỉnh Natri cần thực hiện thận trọng để tránh biến chứng nguy hiểm.

Phương pháp phòng ngừa tình trạng tăng Natri máu

Để ngăn ngừa tăng Natri máu, bạn có thể áp dụng các biện pháp sau:

• • Uống đủ nước, đặc biệt khi sống ở vùng khí hậu nóng hoặc ra nhiều mồ hôi.
  • Hạn chế tiêu thụ muối quá mức, duy trì chế độ ăn uống lành mạnh.
  • Kiểm soát tốt các bệnh lý liên quan như tiểu đường, bệnh thận.

Nguồn: https://caodangyduoctphcm.com.vn/