Mủ trôm vừa là dược liệu vừa là một loại thực phẩm chứa nhiều dưỡng chất thường được dùng để pha chế các món giải khát, và rất tốt cho sức khoẻ. như thanh lọc cơ thể, nhuận tràng, điều hòa đường huyết, giúp chị chị em làm đẹp da,…
- Sắt – nguyên tố quan trọng cho sự phát triển của trẻ
- Kẽm – nguyên tố cần thiết cho sự phát triển của trẻ?
- Dược liệu dân gian – Cây mù u
Cây trôm
Vậy mủ trôm có công dụng gì? Hãy cùng Giảng viên, Dược sĩ Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur tìm hiểu thêm về loại thực phẩm trong bài viết dưới đây nhé
1.Mủ trôm là gì?
Mủ trôm là nhựa của cây trôm.
Tên khác: Nhựa trôm; Trôm hôi; Chim rừng; Cây cốc mõ; May trôm (Tày).
Tên khoa học: Sterculia foetida L. thuộc Trôm – Sterculiaceae.
1.1.Mô tả thực vật
- Trôm là loài cây gỗ lớn, cao từ 20 – 30m, cành mọc khỏe, thân có những sẹo
- Lá hình tim mọc so le, lá kép chân vịt có 5 – 9 lá chét có cuống, không lông, dài đến 28cm, có mùi hôi.
- Lá có cuống dài và có lá kèm dễ rụng.
- Cụm hoa mọc ở ngọn, có màu đỏ có mùi rất thối, không có cánh hoa, đài hình ống có lông. Có Hoa cái, hoa đực cùng trên cụm hoa.
- Quả giống cái mõ có từ 1 – 5 quả đại choãi ra, dài 9 cm, vách dày, màu đỏ, nhẵn, có lông.
- Quả trôm chứa nhiều hạt 10 – 15 màu đen bóng, chín vào cuối mùa thu. Là loại quả tự mở nên khi chin khô quả tự mở cho hạt thoát ra ngoài.
- Mùa ra hoa từ tháng 2 – tháng 4. Mùa quả từ tháng 5 – tháng 9.
Mủ trôm khô
1.2.Phân bố, thu hái, chế biến:
Cây trôm phân bố tại nhiều quốc gia trên thế giới như: , India, Indonesia, Malaysia, Myanmar, Djibouti, Eritrea, EthiopiaKenya, Oman, Australia, Bangladesh. Ngoài ra, cây còn ở Philippines, Thailand, Uganda, Yemen, cộng hòa Zanziba….
Tại Việt Nam: Cây trôm mọc ở các vùng rừng thứ sinh, rừng còi khô ở bình nguyên, trên núi đất hay núi đá.các tỉnh miền nam Bà Rịa – Vũng Tàu, Đồng Nai, Ninh Thuận, Bình Thuận. Khánh Hòa,
Nhựa của cây trôm được tiết ra từ những vết thương trên vỏ của loài cây này. Gọi là mủ trôm
Mủ trôm khô nguyên chất có màu trắng đục, có hình dạng thanh dài hay cục tròn tùy theo phương thức khai thác,
Cây trôm được lấy Mủ là dịch nhựa tiết ra từ vỏ thân
2.Bộ phận sử dụng
Là: lá, hạt và vỏ cây trôm và được thu hái quanh năm, thường được dùng tươi.
Dầu hạt và nhựa mủ cũng được dùng. , dùng để lấy dầu. thường thu Hạt già thu vào tháng 12 và tháng 1
Dịch nhựa tiết ra từ vỏ của thân cây trôm. Gọi là Mủ trôm
Bộ phận sử dụng của cây trôm
3.Thành phần hóa học
Hạt chứa nước 35,5%, protein 11,5%, chất béo 35,6% và chất vô cơ 2,4%.
Hạt chứa dầu béo có tỷ lệ thay đổi 30,7 – 51,8%. Hạt cũng giàu protein (22%) và tinh bột 12%.
Mủ trôm là một hợp chất polysaccharide cao phân tử, khi thủy phân sẽ cho ra,D-galactose, L-rhamnose và acid D-galacturonic,…. Nhựa trôm còn chứa khoảng 36% uronic acid, muối magnesium, nhiều khoáng tố khác. nhựa mủ trôm khi ngâm trong nước lạnh, sẽ trở thành dạng keo. Và vón lại thành cục như sương sa
4.Tác dụng dược lý
*Theo y học hiện đại
Trôm mang đến nhiều công dụng và tác dụng tốt cho sức khỏe như:
Điều trị mụn nhọt
Chia sẻ của GV Cao đẳng Y Dược: Theo nghiên cứu, dịch chiết trong lá trôm có đặc tính kháng khuẩn chống viêm, chống nhiễm trùng, hỗ trợ điều trị mụn nhọt, nên được sử dụng trong điều chế thuốc viêm họng, làm dịu làn da nhạy cảm,…
Nhuận tràng, chống táo bón:
Lá cây trôm được dùng để chữa trị rối loạn tiêu hóa, bệnh ngoài da, nhiễm trùng được ruột, viêm nhiễm và nhiều bệnh lý khác.
Điều hòa đường huyết
Trong nghiên cứu kết quả cho thấy, dịch chiết cồn từ lá trôm có tác dụng hạ đường huyết rõ rệt là điều hòa lượng đường trong máu, hỗ trợ tốt với những người bị cholesterol cao và mức triglyceride cao, thừa cân,
Ngoài điều hòa đường huyết , mủ trôm còn chống xơ vữa động mạch và phòng bệnh tim.
Ức chế khối u
Kết quả nghiên cứu cho thấy chiết xuất từ hạt trôm có tác dụng ức chế các tế bào ung thư. Do đó, nó được xem là có tiềm năng chữa trị ung thư
Làm đẹp da
Mủ trôm được chế biến dạng kem dưỡng da và trị nám. đặc biệt có thể chữa trị mụn, nám, da sần, lão hóa da, tàn nhang. giữ ẩm cho làn da. Điều này các chị em phụ nữ thật sự cần thiết cho làn da. Vì nó có thể sản sinh các chất chống oxy hóa giúp da rạng ngời và hồng hào hơn. Nên các nếp nhăn vì thế cũng bị giảm bớt, vết nám, thâm, hay mụn sẽ bị tiêu diệt và tẩy xóa
Giúp ngủ ngon, giảm stress
Theo GV Cao đẳng Dược TPHCM: Dược liệu này có tác dụng giúp và tạo giấc ngủ sâu , giúp căng thẳng đầu óc do làm việc quá sức. Mủ trôm giúp bạn có giấc ngủ sâu và ngon hơn, tinh thần sẽ thư giãn thoải mái.
*Theo y học cổ truyền
Theo YHCT, dầu hạt trôm có tác dụng nhuận tràng, lợi trung tiện. Nhựa mủ giải khát. Nước sắc của vỏ quả có chất nhầy làm săn da. Vỏ cây lợi tiểu và phát hãn
Chè chế biến từ mủ trôm rất thanh mát, tốt cho sức khỏe
5.Lưu ý khi sử dụng Mủ trôm
Khi đun nấu mủ trôm ở nhiệt độ cao sẽ làm mất tác dụng của nó vì vậy không nên đun nấu ở nhiệt độ cao
Không ngâm mủ trôm với nước nóng.Ngâm với nước nguội và khi ngâm, cần chú ý chờ mủ trương nở hoàn toàn rồi mới sử dụng để tránh tắc ruột.
Để tránh bị tiêu chảy và các tác dụng phụ. Không nên lạm dụng và dùng quá liều, chỉ nên dùng khoảng 200 ml nước mủ trôm đã ngâm nở (từ khoảng 1 g bột) mỗi ngày.
Dùng với liều lớn từ Vỏ thân và hạt trôm dễ gây sẩy thai. Nên chống chỉ định với phụ nữ mang thai, đang cho con bú; người có khối u trong bung trong ruột.
Hạt của cây trôm nếu ăn lượng lớn hạt thì sẽ gặp tình trạng nôn, chóng mặt. do có nhiều dầu,
Vì vậy, những đối tượng không nên sử dụng Mủ trôm:
+ Phụ nữ đang có thai và đang trong thời kì nuôi con bú.
+ Người có khối u trong ruột.
+ Người có tính hàn, hay đi ngoài tiêu chảy, bị lạnh bụng,
Cây trôm là một dược liệu quý, Mủ trôm không chỉ là thức uống thanh mát, mà còn tốt cho sức khỏe. được sử dụng rộng rãi trong đông y. Các sản phẩm từ cây trôm rất đa dạng, nhưng mủ trôm là phổ biến nhất. Hiện cây trôm đã và đang có nhiều nghiên cứu về mủ trôm. Tuy nhiên, tránh lạm dụng, trước khi dùng loại dược liệu này. Bạn nên tham vấn ý kiến của thầy thuốc trước khi sử dụng nhé/.
Nguồn: DsCKI. Nguyễn Quốc Trung – caodangyduoctphcm.com.vn tổng hợp
Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur TP Hồ Chí Minh
Cơ sở Bình Thạnh: 37/3 Ngô Tất Tố, phường 21, quận Bình Thạnh, TPHCM. Tư vấn: 028.6295.6295 - 09.6295.6295
Cơ sở Bình Tân: Số 913/3 Quốc Lộ 1A, Phường An Lạc, Quận Bình Tân - TP Hồ Chí Minh ( Ngay vòng xoay An Lạc, Ngã 3 Trần Đại Nghĩa với Quốc Lộ 1 A). Tư vấn: 0799.913.913 - 0788.913.913